EMDR Terapisi

---

EMDR terapi (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), Türkçe adı ile “Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme” bireylerin olumsuz yaşam deneyimlerinin sonucunda ortaya çıkmış olan rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan güçlü bir psikoterapi yöntemidir. Bugüne kadar her yaştan milyonlarca bireyin farklı tiplerde psikolojik rahatsızlıklarının başarıyla, kısa sürede ve kalıcı iyilik haliyle tedavi edilmesini sağlamıştır. 

EMDR terapisi; hastalık ya da belli patolojilerle çalışmaz, ruhsal, zihinsel sorunlara yol açan geçmiş olumsuz yaşam deneyimlerini nötr hale getirmeyi, yani birey için artık rahatsız edici olmayan bir hale getirmeyi hedefler. Erken evre çocukluk ve gençlik dönemlerinde yaşanan travmalar ya da olumsuz yaşantılar sonraki  dönemlerdeki ruhsal şikayetlerin temelini oluşturmaktadır. Hastalığa kaynaklık eden anı ağları temizlendiğinde, görünürdeki patoloji de ortadan kalkmaktadır. EMDR' in yaygın olarak kullanıldığı ruhsal sorunlar;  Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), Akut Stres Bozukluğu, kayıp ve yas, Anksiyete Bozuklukları, Panik Bozukluk, Obsesif-Kompulsif Bozukluk, Sınav Kaygısı, Fobiler, Depresyon, Psikosomatik Rahatsızlıklar, Migran, Fibromiyalji, Yeme Bozuklukları (anoreksiya nervoza, blumia), Bağımlılık Sendromu (alkol, kumar, madde), Cinsel İşlev Bozuklukları, Kişilik Bozuklukları (narsisisitik, borderline, histerionik, antisosyal, obsesif-kompulsif, bağımlı, çekingen, şizotipal, şizoid) gibi bir çok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır. Ayrıca performans geliştirme, özgüven aşılama gibi kişisel gelişimi destekleyici bir teknik olarak da kullanımı oldukça efektif ve yaygındır. 

EMDR terapisinin temelini oluşturan “Adaptif Bilgi İşleme” modeline göre beyinde bilgilerin nasıl işlendiği ve depolandığını kavramak gerekmektedir. Bu modele göre bireylerin yaşadığı her yeni deneyimde beyin bilgiyi işleyerek kullanılabilecek hale getirmektedir. Bu deneyimlerle beyne giriş yapan duygu, düşünce, ses, koku gibi bilgiler beyinde işlenmekte ve anı ağlarına bağlanarak beyin içerisinde bütünleşmektedir. Böylece bu deneyimlerle ilgili öğrenme gerçekleşmektedir. Beyinde işlevsel hale getirilen ve öğrenilen bilgiler, gelecekte herhangi bir anda kullanılmak üzere beyinde depolanmaktadır.

Adaptif Bilgi İşleme Modeline göre, bireylerin yaşadığı travmatik olaylar beyinde bilgi işleme süreci doğru işlememektedir. Travmatik deneyimler sonucunda elde edilen bilgiler beyinde işlenerek kullanılır hale getirilemez ve beyin içerisindeki anı ağlarına dahil edilemez. Bu bilgiler anı ağlarına bağlanamadığı ve anlamlandırılamadığı için öğrenme gerçekleştirilemez. Travmatik deneyimlere ait bilgiler duygu, düşünce, ses, koku, duyum halinde ilk alındığı şekliyle depolanmış olur. Bu da sağlıksız sonuçlar ortaya çıkararak, psikolojik problemlere yol açmaktadır. Travmatik olaylardan edinilen ve ilk günkü şekliyle korunan bilgiler, bireylerin yaşadığı bir durum ile tetiklenirse bireyler yaşadıkları kötü anı yeniden yaşamış gibi olurlar.

EMDR terapide danışanlara çift yönlü uyarım verilerek zihinde yer alan kötü anılara ulaşılmaya çalışılır. Verilen çift yönlü uyaranlar göz hareketleri, kulaktan sesli uyaran veya dokunsal uyaran şeklinde verilebilir. Uyaran verme işlemi terapinin temelini oluşturmaktadır. Beyne verilen bu uyaranlar sayesinde beynin iki yarımküresi arasında bir geçiş sağlanmış olur ve kötü deneyimler sonucunda beyinde yer edinen anılara çok daha kolay bir şekilde ulaşılır. Kötü anılara ulaşma işleminden sonra ise bu anılar yerine olumlu olanların konulması işlemi gerçekleşir. Böylece bireylerin kendilerini güvende hissettikleri ve güçlü olduklarını düşündükleri bilgilere ortaya çıkmış olacaktır.

EMDR terapi, danışanların bilinci açıkken uygulanan bir terapi yöntemidir. Terapi sürecindeki ilk aşama bireylerin olumsuz izler taşıyan bir anıyı zihninde canlandırması ve çift yönlü uyaran verilmesidir. Bu uyaranlar, gözleri sağa sola hareket ettirerek, kulaklıkla ses verilerek veya danışanların ellerine titreşim verilerek dokunma şeklinde gönderilmektedir. Zihinde canlandırılan anı ve verilen uyaranlarla birlikte bireylerin hangi duyguları hissettiği üzerine yoğunlaşılır. Bu aşamadan sonraki adım, anıların yeniden işlenerek yerine olumlu bilgilerin konulmasıdır. Böylece bireylerin rahatsızlıkları tedavi edilmiş olur ve gelecekte bu rahatsızlıklar ile ilgi sorun yaşamaları engellenir.